Nieuwsbrief Waarderingskamer over de Wet Waardering Onroerende Zaken
Rond deze datum krijgen de meeste Nederlanders een nieuwe WOZ-waarde. Daarom zijn ook veel mensen op zoek naar gegevens over de WOZ-waarde en de manier waarop deze tot stand komt. Het WOZ-waardeloket speelt een steeds belangrijkere rol bij deze transparantie rond de WOZ-waarden. Dit WOZ-waardeloket wordt daarom steeds vaker gebruikt en aan het begin van het jaar kijken mensen er naar uit, wanneer men daar nieuwe waarden kan raadplegen. Daarom besteden we in dit WOZ-journaal ook aandacht aan dit WOZ-waardeloket.
Wat voor het controleren van de WOZ-waarde ook belangrijk is, is het antwoord op de vraag of de gegevens die de gemeente heeft gebruikt, kloppen. De grootte van een woning is een belangrijk kenmerk voor de onderlinge vergelijking. Daarom is de overschakeling van taxeren op basis van de bruto inhoud van woningen naar taxeren door woningen te vergelijken aan de hand van de gebruiksoppervlakte ook een belangrijk project. De gebruiksoppervlakte van woningen is immers op veel meer plaatsen terug te vinden voor belanghebbenden, zoals op Funda en in de BAG. Daarom in dit WOZ-journaal ook veel aandacht voor de samenwerking tussen BAG en WOZ om te komen tot een eenduidige en kwalitatief goede vastlegging van de gebruiksoppervlakte van woningen, inclusief de gebruiksoppervlakten van alle WOZ-deelobjecten die voor de taxatie relevant zijn.
Munitax stelt breder doel aan overgang naar gebruiksoppervlakte
In 2018 is de Belastingsamenwerking Munitax het project gestart om de gebruiksoppervlakte van alle woningen te bepalen en te registreren voor de WOZ-taxatie. Edwin Beekman (projectleider gebruiksoppervlakte bij Munitax) had direct bij aanvang van het project al een breder doel voor ogen. Zo stelt hij: “Naast het inventariseren van de gebruiksoppervlakten was het onze doelstelling om direct de uitwisseling van gegevens en de werkprocessen tussen de WOZ en de BAG te optimaliseren. Enerzijds omdat de huidige processen toe waren aan verdere optimalisatie en anderzijds met het oog op de toekomst, waar WOZ, BAG en BGT nog verder met elkaar verweven worden. Munitax heeft dit project daarom georganiseerd in nauwe samenwerking met de BAG-afdelingen van de inliggende gemeenten Berg en Dal, Beuningen, Druten, Heumen en Wijchen.
Munitax maakt voor de uitvoering van de werkzaamheden gebruik van de applicatie Way2GO. Een belangrijke reden om Way2GO aan te schaffen was dat zowel Munitax als de inliggende gemeenten met dezelfde gegevens kunnen werken in één omgeving. DHet gebruik van dezelfde gegevens geldt niet alleen voor het bepalen van de gebruiksoppervlakte, maar bijvoorbeeld ook voor het optimaliseren van de BAG-WOZ-koppeling. Way2GO ondersteunt dit proces in zijn geheel bij zowel de inliggende gemeenten als bij Munitax.
De BAG-afdelingen van de inliggende gemeenten bepalen de totale gebruiksoppervlakte van de woning (de gebruiksoppervlakte van het verblijfsobject conform de BAG). Hierbij wordt vastgelegd hoe de oppervlakte tot stand is gekomen, zodat dit altijd te herleiden is. Tijdens het project wordt direct ook de geometrie in de BAG en BGT geoptimaliseerd. Dit neemt meer tijd in beslag dan alleen maar de oppervlakte meten en controleren, maar zorgt ervoor dat de basis op orde is en de registraties consistent zijn. Ook voert de BAG controles uit op de volledigheid en juistheid van de WOZ-deelobjecten, zoals bijvoorbeeld de aanwezige bijgebouwen. Onjuistheden worden binnen de applicatie gemeld, zodat Munitax deze kan verwerken in de WOZ-administratie.
"Nadat de totale gebruiksoppervlakte van een woning bepaald is, verdeelt Munitax deze totale gebruiksoppervlakte over de WOZ-deelobjecten. Alle woningen worden hierbij visueel gecontroleerd. Constateert Munitax nog onjuistheden in de BAG, dan maken wij daar een melding van. Deze melding is voor de BAG direct zichtbaar in Way2GO, zodat ook zij deze melding eenvoudig kunnen verwerken”, gaat Beekman verder. "Hiermee zijn zowel de WOZ als de BAG klaar voor de toekomst."
Naast de inliggende gemeenten heeft Munitax ook de woningbouwcorporaties in een vroegtijdig stadium betrokken bij het project. Er is uitgebreid gesproken over de verschillende manieren van inmeten en hoe de woningbouwcorporaties, de BAG en Munitax tot een identieke gebruiksoppervlakte kunnen komen. Daarnaast zijn onderling toekomstgerichte procesafspraken gemaakt hoe de gezamenlijke gegevens juist en actueel gehouden kunnen worden. Een mooi voorbeeld is de werkwijze bij vergunningsvrije bouw. Een huurder moet deze vergunningsvrije bouw van bijvoorbeeld een bijgebouw namelijk altijd melden aan de woningbouwcorporatie. De woningbouwcorporaties zijn bereid om deze meldingen aan ons door te geven.
"Door deze werkwijze is een samenwerking ontstaan, waarbij zowel de woningbouwcorporaties, de inliggende gemeenten als Munitax werken aan hun eigen doel en daarbij gebruik maken van hun eigen gegevens, maar ook van een gezamenlijk bepaalde gebruiksoppervlakte en verder ook veel informatie met elkaar delen. Vanzelfsprekend ziet de woningcorporatie hierbij alleen de gegevens over hun eigen woningbezit. Vanuit drie verschillende invalshoeken wordt gewerkt aan een optimale registratie van ons gezamenlijk vastgoed. Met onze afspraken en procestool zorgen wij ervoor dat wij sneller, eenvoudiger en efficienter de gegevens kunnen controleren, verzamelen en op elkaar kunnen afstemmen. Hierdoor wordt het werken met basisgegevens eenvoudiger en minder arbeidsintensief”, sluit Beekman af.
BAG-WOZ studiedagen 2019
Gemeenten zijn bezig met de uitdaging om vóór 1 januari 2022 over te gaan naar het baseren van de WOZ-taxaties van woningen op de gebruiksoppervlakte. Op dit moment taxeren de meeste gemeenten woningen nog door deze aan de hand van de bruto inhoud met elkaar te vergelijken. Het inmeten en controleren van gebruiksoppervlakten van woningen en de diverse delen (WOZ-deelobjecten) van een woning is een goede aanleiding om de samenwerking tussen BAG en WOZ te intensiveren.
Daarom worden door het ministerie van BZK, de Waarderingskamer en het Kadaster in april een viertal landelijke BAG-WOZ studiedagen georganiseerd.
Onder het motto ‘Samen meten, Samen weten’, willen we graag met alle BAG en WOZ bronhouders de grootschalige optimalisatieslag voor de gebruiksoppervlakte voor de komende jaren goed inzetten. De studiedagen zijn zeker niet bedoeld als "theorie vanuit Den Haag". Een groot gedeelte van de dag wordt ingevuld door gemeenten en/of samenwerkingsverbanden die hun ervaringen uit de praktijk delen.
Wilt u weten hoe anderen deze uitdaging aanpakken? En welke kansen dit biedt. Meldt u dan aan voor één van de vier data en ontdek wat deze optimalisatieslag voor u gaat betekenen en welke voordelen dit voor u kan opleveren.
De data en locaties van de vier studiedagen zijn:
• 2 april 2019 - Den Haag, Auditorium ministerie BZK - (Vol, inschrijven niet meer mogelijk)
• 4 april 2019 - Eindhoven Igluu, Philipsgebouw - (Vol, inschrijven niet meer mogelijk)
• 9 april 2019 - Meppel, Schouwburg Ogterop - Inschrijven BAGWOZ Meppel
• 16 april 2019 - Amersfoort, Het Oude Magazijn - (Vol, inschrijven niet meer mogelijk)
Na aanmelding ontvangt u zo spoedig mogelijk het definitieve programma voor de studiedagen van ons.
U kunt zich als deelnemer inschrijven door middel van het sturen van een email (met vermelding van naam en organisatie) naar één van de vier emailadressen voor de betreffende locatie en datum! En er is slechts beperkte capaciteit per locatie (dus vol = vol!)
Er zijn geen kosten verbonden aan de deelname aan de studiedagen.
MijnOverheid en WOZ-gegevens
Iedereen die als belanghebbende (eigenaar of gebruiker) een WOZ-beschikking heeft ontvangen, kan via MijnOverheid inzage krijgen in de WOZ-gegevens van de eigen woning of de woning die men huurt. Voor dit doel is MijnOverheid aangesloten op de Landelijke Voorziening WOZ (LV WOZ). Het kunnen raadplegen van de "eigen gegevens" in de LV WOZ via MijnOverheid is vergelijkbaar met het kunnen raadplegen van gegevens in andere basisregistraties via MijnOverheid, zoals kadastrale gegevens en gegevens uit de Basisregistratie personen.
Alle gegevens die een gemeente plaatst of wijzigt in de Basisregistratie WOZ en aanlevert aan de LV WOZ zijn direct te raadplegen voor de betrokken belanghebbende. Maar via MijnOverheid heeft alleen degene die als belanghebbende is geregistreerd, toegang tot de gegevens over de eigen WOZ-objecten.
Maar het raadplegen van WOZ-gegevens biedt meer dan alleen het raadplegen van de gegevens uit de LV WOZ. Wanneer iemand WOZ-gegevens van zin woning raadpleegt in MijnOverheid, kan men ook direct de link openen naar het WOZ-waardeloket. Het voordeel hiervan is dat hij in het WOZ-waardeloket direct uitkomt op de eigen woning en dan makkelijk de WOZ-waarde kan vergelijken met bijvoorbeeld de woningen van de buren.
Daarnaast hebben ook bijna alle gemeenten het taxatieverslag beschikbaar gemaakt via MijnOverheid. Om het taxatieverslag te kunnen tonen, moet MijnOverheid niet alleen verbonden zijn met de LV WOZ, maar ook met het systeem waarmee de gemeente de taxatieverslagen publiceert.
MijnOverheid en het Kadaster als beheerder van de LV WOZ controleren regelmatig of de verbinding tussen MijnOverheid en de LV WOZ goed functioneert en mensen daadwerkelijk hun WOZ-gegevens kunnen raadplegen via MijnOverheid. Gemeenten moeten zelf regelmatig controleren of de verbinding tussen MijnOverheid en het systeem voor het publiceren van taxatieverslagen nog werkt. Dit is het eenvoudigst te controleren door als medewerker van de gemeente, mits die ook woont in die gemeente, in te loggen in MijnOverheid en te controleren of hij het eigen taxatieverslag kan opvragen.
Als zich hierbij problemen voordoen is het goed om te zogen dat de beheerder van het systeem voor publicatie van de taxatieverslagen contact opneemt met de beheerder van MijnOverheid (Logius). Dat is zeker nodig, wanneer het systeem voor het publiceren van de taxatieverslagen verandert. MijnOverheid moet dan immers verbinding leggen met een ander systeem (endpoint).
Krimpen aan de IJssel is klaar met de overgang naar gebruiksoppervlakte voor de WOZ
In Krimpen aan den IJssel is in 2016 al, samen met het taxatiebureau TOG Nederland, het idee opgevat om de gebruiksoppervlakte van woningen te gaan inmeten voor de WOZ-taxaties en daarmee ook de BAG en de WOZ zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen. In september 2016 is men gestart met dit project. Ongeveer een jaar later was het project voor optimalisatie van de gebruiksoppervlakte afgerond.
BAG en WOZ worden in Krimpen aan den IJssel uitgevoerd door één team. Dit team heeft veel lokale kennis. Ook heeft het team nagenoeg alle gegevens in digitale vorm beschikbaar zoals: bouwtekeningen, luchtfoto's, obliekfoto's, globespotter en een GIS-applicaties waarin diverse van deze gegevens zijn geïntegreerd.
Uitvoering, planning en werkzaamheden
Bij de start van het project bestond het woningbestand van Krimpen aan den IJssel uit circa 12.900 woningen. Voor een groot deel bestaat de woningvooraad in Krimpen aan den IJssel uit repeterende bouw. De basis van de werkzaamheden was een werkbestand waarin alle WOZ-objecten en onderdelen (WOZ-deelobjecten) waren opgenomen inclusief de BAG-WOZ relaties. Een medewerker van TOG Nederland, met kennis van BAG en WOZ, heeft vervolgens van elk object en de relevante WOZ-deelobjecten aan de hand van de digitale bouwtekeningen, de gebruiksoppervlakte ingemeten op basis van NEN 2580 (de meetinstructie). Daarbij werd rekening gehouden met afwijkingen zoals latere verbouwingen en/of vergunningsvrije bouw. Deze controle op latere verbouwingen vond voornamelijk plaats via luchtfoto, cyclorama en obliekfoto. Alle metingen, aanpassingen en controles zijn vastgelegd in het werkbestand.
Uitsplitsing voor WOZ en totalisering voor BAG
De gemeten oppervlakte is steeds uitgesplitst naar een oppervlakte per voor de taxatie relevant WOZ-deeobject. Ook werd de totale gebruiksoppervlakte van de woning (de gebruiksoppervlakte van het verblijfsobject) geregistreerd in het werkbestand. Deze getotaliseerde gebruiksoppervlakte is gebruikt voor controle van de bestaande BAG registratie.
Het resultaat
Aangezien in de WOZ-registratie voor geen enkele woning (geen enkel WOZ-deelobject) de oppervlakte geregistreerd was, moesten vrijwel alle WOZ-deelobjecten worden gemuteerd. Omdat bij het opbouwen van de BAG gebruik was gemaakt van geconverteerde WOZ gegevens, bleken ook de meeste BAG-oppervlakten onvoldoende nauwkeurig en moest ook in de BAG vrijwel elk verblijfsobject worden gemuteerd.
Verwerking in WOZ en BAG
Na afronding van de werkzaamheden moesten de gegevens in het werkbestand worden verwerkt in de actuele WOZ-administratie en in de formele BAG. Er is voor gekozen om alle WOZ mutaties in te lezen in de WOZ-administratie via de levering van een Stuf TAX bestand aan de gemeente. De BAG gegevens zijn gemuteerd door de gemeente zelf via een bulkmutatietool in de BAG applicatie.
Tijd en kosten
Omdat op het moment van starten van dit project er nog geen tools beschikbaar waren voor het geautomatiseerd meten van oppervlakte uit bijvoorbeeld 3D-modellen, heeft dit project in Krimpen relatief veel handwerk gevergd. De verwachting is dat met de huidige technieken een aantal stappen sneller zouden kunnen. Conform de verwachting waren de meeste kosten gemoeid met de inzet van mensuren, deels door medewerkers van de gemeente en deels door inhuur. Voordeel was dat de kosten verdeeld konden worden over BAG en WOZ. Er is in totaal ongeveer 1100 uur besteed aan dit project.
WOZ waardering
Omdat alle werkzaamheden in september 2017 waren afgerond, is besloten om de waardering voor kalenderjaar 2018 (waardepeildatum 1 januari 2017) op basis van oppervlakte te doen. Wat hierbij opviel was dat de geregistreerde verschillen in oppervlakte door bijvoorbeeld kleine verbouwingen aan woningen ook direct goed zichtbaar waren in een verschil in waardering.
De waardering 2018 is vervolgens goed verlopen en het gebruik van oppervlakten heeft niet geleid tot meer bezwaarschriften dan voorheen.
Conclusie
Gezien de opgedane ervaringen is het advies vanuit Krimpen aan den IJssel om op tijd te beginnen. Het betreft een arbeidsintensief project waarbij de nodige controles noodzakelijk blijven voor een goede registratie. Ook verdient het aanbeveling om BAG en WOZ samen dit project te laten uitvoeren. Dit leidt tot een eenduidige registratie en de kosten kunnen worden gedeeld.

Registreren van personen met unieke sleutels
In de WOZ-administratie, de Basisregistratie WOZ en de Landelijke Voorziening WOZ (LV WOZ) is het belangrijk dat elke persoon geregistreerd is met een unieke sleutel. Zonder een unieke sleutel ontstaan er problemen bij het verwerken van gegevens, het opvragen van gegevens door afnemers, maar ook door betrokkenen zelf (bijvoorbeeld via MijnOverheid), het plaatsen van gegevens in Stuf-WOZ bestanden, etc.
Toch komt het nog regelmatig voor dat een persoon in de LV WOZ wordt geregistreerd zonder een sleutel of met een sleutel die niet uniek is. Daarom vragen we nogmaals nadrukkelijk aandacht voor het systematisch gebruik van sleutelgegevens bij de registratie van personen en het periodiek controleren van de administratie of alle geregistreerde belanghebbenden in de registratie wel een sleutel hebben die voldoet aan de eisen.
De eisen die de LV WOZ hanteert voor sleutels bij personen zijn niet specifiek voor de WOZ-administratie. Deze eisen zijn overgenomen uit de specificaties van het informatiemodel achter de StUF standaard (het RSGB).
We zetten de eisen nog eens op een rijtje.
Voor een natuurlijk persoon (NPS) geldt dat deze een gevuld bsn (burgerservicenummer) dat gelijk is aan het SoFiNummer moet hebben. Voor de meeste natuurlijke personen in de LV WOZ is dit ook het geval. Voor natuurlijke personen in de WOZ-administratie (LV WOZ) wordt verder verwacht dat alle gegevens (naam, adres en woonplaats) volledig overeenkomen met de gegevens in de Basisregistratie Personen.
Maar niet alle natuurlijke personen zijn geregistreerd in de Basisregistratie Personen (bijvoorbeeld buitenlandse eigenaren). Deze natuurlijke personen hebben dan geen bsn. Wanneer een natuurlijk persoon geen bsn heeft, dan moet conform de StUF standaard deze persoon worden geïdenticieerd met een door de gemeente toegekend uniek nummer als sleutel. Dit unieke nummer wordt aangeduid als anp.identificatie. Daarnaast moet een natuurlijk persoon zonder bsn ook een unieke aanvullingSubjectnummer hebben, omdat de anp.identificatie niet, maar de aanvullingSubjectnummer wel in het Stuf-bestand voor het waterschap en de Belastingdienst wordt opgenomen.
Voor niet-natuurlijke personen (NNP) gelden overeenkomstige voorschriften. Als het goed is wordt elke niet-natuurlijke persoon uniek geïdentificeerd met een rsin (rechtspersonen en samenwerkingsverbanden informatie nummer). Dit unieke nummer wordt toegekend bij de inschrijving in het Handelsregister. Net als bij natuurlijke personen geldt niet alleen het uitgangspunt dat het rsin wordt gebruikt, maar ook het uitgangspunt dat alle gegevens (naam, adres en woonplaats) volledig worden overgenomen uit het Handelsregister. Uit een recent onderzoek van het CBS blijkt dat nog lang niet alle gemeenten in de WOZ-administratie dit rsin gebruiken en de gegevens uit het Handelsregister volledig overnemen.
Maar er zijn ook rechtspersonen die niet staan ingeschreven in het Nederlandse Handelsregister, zoals buitenlandse rechtspersonen. Voor alle niet-natuurlijke personen waarvoor geen rsin bekend is, moet de gemeente weer zelf een unieke identificerende sleutel vaststellen. Bij de niet-natuurlijke personen wordt deze sleutel aangeduid als ann.identificatie. Naast de ann.identificatie zal deze niet-natuurlijke persoon zonder rsin ook een aanvullingSubjectnummer moeten krijgen, omdat wederom de ann.identificatie niet, maar de aanvullingSubjectnummer wel in het Stuf-WOZ bestand wordt opgenomen.
Tenslotte kan ook een vestiging (VES) worden geregistreerd als belanghebbende gebruiker. Dit zal met name gebeuren, wanneer men de WOZ-beschikking niet wil sturen naar de hoofdvestiging van een rechtspersoon, maar bijvoorbeeld naar de lokale vestiging. Een vestiging wordt altijd geïdentificeerd met het vestigingsnummer dat bij inschrijving in het Handelsregister wordt toegekend. Naast het vestigingsnummer, zal een vestiging ook altijd een uniek aanvullingSubjectnummer moeten hebben, met het oog op de Stuf-WOZ bestanden.
Wanneer bij controle van de gegevens in de WOZ-administratie of uit een foutbericht vanuit de LV WOZ blijkt voor één of meer van de geregistreerde belanghebbenden niet is voldaan aan de bovengestelde eis, dan moeten de gegevens in de LV WOZ worden aangepast en moet de wijziging worden aangeleverd aan de LV WOZ (eventueel door het hersynchroniseren van de belanghebbende gegevens, de WOZ-object gegevens en/of de waardegegevens. Wanneer bijvoorbeeld wordt geconstateerd dat in de WOZ-administratie er NNP’s en VES’sen voorkomen met dezelfde combinatie van SoFiNummer en aanvullingSubjectnummer, dan is van belang dat bij één van beide de aanvullingSubjectnummer wordt gewijzigd.
Benchmark vragenlijst 2018
De WOZ-benchmark biedt veel informatie over de uitvoering van de Wet WOZ en de kosten daarvan. Dat helpt deelnemers aan de benchmark bij het vergelijken met andere organisaties en daarmee bij het optimaliseren van de eigen werkprocessen. De WOZ-benchmark biedt ook veel andere gebruikers informatie over de uitvoering van de Wet WOZ.
Het bij elkaar brengen van deze informatie is alleen mogelijk, wanneer de deelnemers deze informatie ook aandragen, Daarom staat vanaf februari 2019 de vragenlijst over de uitvoeringskosten voor de Wet WOZ in 2018 klaar om in te vullen op het gemeenteportaal van de Waarderingskamer. We gaan ervan uit dat net als voorgaande jaren weer een groot aantal gemeenten en samenwerkingsverbanden deze vragenlijst invult. In deze vragenlijst kunnen organisaties zich opgeven voor een van de benchlearninggesprekken die ook dit jaar worden gehouden.
Wat de WOZ-benchmark u als organisatie brengt…
- Krijg op een overzichtelijke wijze managementinformatie over uw organisatie.
- Vergelijk de gegevens van dit jaar met de gegevens van vorig jaar.
- Vergelijk uw gegevens met de gegevens van andere deelnemers in het dashboard WOZ-benchmark. De geactualiseerde gegevens van alle deelnemers plus de gegevens over de WOZ-kosten in 2018 zijn vanaf 1 juli 2019 in dit dashboard beschikbaar.
- Doe mee aan bilaterale benchlearninggesprekken, die dit jaar voor de vierde keer worden gehouden in het najaar van 2019. Als deelnemer kunt u zelf de organisatie kiezen waarmee u ervaringen op het WOZ-gebied wilt delen, of de Waarderingskamer kan u koppelen aan een vergelijkbare organisatie.
- Maak kennis met andere deelnemers in de jaarlijkse evaluatiebijeenkomst met de Commissie benchmarking van de Waarderingskamer, en deel uw ideeën over hoe dit benchmarkinstrument uw organisatie nog beter kan ondersteunen.
In voorgaande jaren gaven sommige gemeenten en WOZ-uitvoeringsorganisaties aan dat voor het invullen van de vragenlijst gedetailleerde informatie over de kosten nodig was, waarover met niet (eenvoudig) kon beschikken. Om die reden konden deze organisaties de vragenlijst niet invullen. Daarom is met ingang van dit jaar de vragenlijst aangepast. Het invullen van de vragenlijst is voor alle deelnemers eenvoudiger gemaakt, maar voor organisaties die niet beschikken over detailgegevens over de WOZ-kosten bestaat ook de mogelijkheid om een "light versie" van de vragenlijst in te vullen.
De benchmarkgegevens zijn voor iedereen beschikbaar. Vergelijken is mogelijk op basis van gemaakte kosten, maar ook op basis van algemene kengetallen van de gemeente (of samenwerkingsverband) en kengetallen die inzicht gegeven in de bereikte resultaten. Ook de wijze van organiseren van de werkzaamheden en de inzet van medewerkers komt in het dashboard WOZ-benchmark tot uitdrukking.
Historische gegevens bewaren in de Basisregistratie WOZ
In het verleden waren gemeenten gewend om na een aantal jaren de gegevens in de belastingadministratie over een bepaald belastingjaar te vernietigen. Daarom vragen gemeenten en uitvoeringsorganisaties regelmatig na hoeveel jaar men de gegevens uit de Basisregistratie WOZ vernietigd mogen worden.
Het uitgangspunt van de basisregistraties en ook van de basisregistratie WOZ is dat historische gegevens altijd bewaard blijven. De gegevens uit de Basisregistratie Personen en de Basisregistratie Kadaster worden nooit vernietigd. Dat geldt ook voor de Basisregistratie WOZ. Sinds 1 januari 2009 is er wettelijk sprake van een Basisregistratie WOZ. Dat betekent dat een gemeente of uitvoeringsregistratie als bronhouder van de Basisregistratie WOZ nooit WOZ-gegevens mag vernietigen. Dat geldt voor de WOZ-objecten, de WOZ-waarden voor de diverse jaren, maar bijvoorbeeld ook voor de opeenvolgende belanghebbenden bij een WOZ-object.
Het feit dat alle historsche WOZ-gegevens bewaard blijven, heeft te maken met het feit dat WOZ-gegevens niet meer alleen gebruikt worden voor belastingheffing. Voor diverse toepassingen kan het nuttig of noodzakelijk zijn om over een langere periode de ontwikkeling van WOZ-waarden te analyseren.
De bronhouder zal de historische gegevens ook moeten bewaren in de actieve WOZ-administratie. Immers soms kan het noodzakelijk zijn om de gegevens over een bepaald WOZ-object te synchroniseren tussen de Basisregistratie bij de gemeente en de kopie in de LV WOZ. Bij de synchronisatie van de gegevens over een WOZ-object, wordt het WOZ-object altijd gesynchroniseerd, inclusief alle historische gegevens.
Met het oog op het belang van historische analyses op basis van de LV WOZ, zullen de komende maanden bronhouders die in eerste instantie zijn aangesloten op de LV WOZ met minder historische gegevens dan vanaf 1 januari 2009, werken aan het aanvullen van deze historische gegevens in de eigen WOZ-administratie (Basisregistratie WOZ) en de LV WOZ, overeenkomstig het besluit van de Waarderingskamer van september 2015 (zie besluitenlijst 24 september 2015)..
WOZ-waardeloket: frequentie verversen
Via het WOZ-waardeloket kan iedereen de WOZ-waarden van woningen raadplegen vanaf waardepeildatum 1 januari 2015. Bij het raadplegen van het WOZ-waardeloket, haalt men de gegevens niet direct uit de Landelijke Voorziening WOZ (LV WOZ). De LV WOZ bevat namelijk niet alleen de WOZ-waarden van woningen, maar ook WOZ-waarden van niet-woningen die niet openbaar mogen zijn en gegevens over belanghebbenden, die ook vallen onder de bescherming van privacy. Om de garanderen dat de gegevens in de LV WOZ goed beveiligd blijven, wordt er wekelijks een kopie uit de LV WOZ gemaakt van de WOZ-gegevens die via het WOZ-waardeloket openbaar mogen zijn.
Deze wekelijkse kopie wordt aan het eind van het weekend gemaakt en komt dan beschikbaar in het WOZ-waardeloket. Wanneer een bronhouder gegevens aanlevert aan de LV WOZ of corrigeert in de LV WOZ duurt het dus tot de eerstvolgende zondag of maandag voordat deze (gecorrigeerde) gegevens ook zichtbaar zullen zijn op het WOZ-waardeloket.
Op het zichtbaar worden van WOZ-waarde en WOZ-gegevens in het WOZ-waardeloket vanaf het weekend na aanlevering van de gegevens aan de LV WOZ bestaat sinds 2019 één uitzondering. De nieuwe WOZ-waarden naar de waardepeildatum 1 januari 2018 worden pas zichtbaar vanaf een door de gemeente zelf opgegeven moment. Op deze manier kan de gemeente bijvoorbeeld de nieuwe WOZ-waarden drie weken voor de dagtekening aanleveren aan de LV WOZ en aangeven dat deze WOZ-waarden bijvoorbeeld pas vanaf twee dagen voor de dagtekening getoond mogen worden op het WOZ-waardeloket. De gemeenten hebben deze datum voor het zichtbaar maken van de WOZ-waarden in het WOZ-waardeloket opgegeven bij de oktoberinventarisatie. Deze opgave is gerelateerd aan de dagtekening van de nieuwe WOZ-waarden. Wanneer de gemeente aan de Waarderingskamer meldt dat de dagtekening verschuift, dan zal dus ook het moment van zichtbaar worden van de WOZ-waarden op het WOZ-waardeloket worden aangepast.
Maar ook bij het bepalen vanaf welke datum de nieuwe WOZ-waarden zichtbaar zullen zijn op het WOZ-waardeloket moet rekening worden gehouden met het feit dat het WOZ-waardeloket eenmaal per week aan het eind van het weekend wordt ververst. Veel gemeenten gebruiken bijvoorbeeld 28 februari 2019 als dagtekening voor de WOZ-waarden. Wanneer een gemeente dan opgeeft dat de WOZ-waarden vanaf twee dagen voor de dagtekening zichtbaar mogen zijn op het WOZ-waardeloket, dan zou dit uitkomen op dinsdag 26 februari 2019. Deze dag wordt dan vertaald naar de dichtstbij gelegen zondag, namelijk zondag 24 februari 2019. Op deze manier is gewaarborgd dat belanghebbenden, wanneer zij de WOZ-waarde ontvangen direct in het WOZ-waardeloket ook vergelijkingen kunnen maken met andere woningen om op deze manier de juistheid van de WOZ-waarde te verifiëren.
Alleen voor het tonen van de nieuwe WOZ-waarden op het WOZ-waardeloket geldt deze wekelijkse verversing en het toetsen aan de door de gemeente opgegeven datum voor publiceren. Wanneer een belanghebbende de eigen gegevens raadpleegt via MijnOverheid, worden deze gegevens wel direct ontleend aan de LV WOZ. Zodra de gegevens beschikbaar zijn in de LV WOZ, kan een belanghebbende deze dus direct raadplegen.
Gegevens leveren aan de Waarderingskamer: Stuf-TAX of xml?
In het kader van bijvoorbeeld een onderzoek naar de kwaliteit van nieuwe taxaties vraagt de Waarderingskamer aan een gemeente of uitvoeringsorganisatie regelmatig om een bestand aan te leveren met daarin de nieuwe getaxeerde waarden, maar ook de objectkenmerken etc. waarop deze taxatiewaarden zijn gebaseerd. De gemeenten leveren deze gegevens veelal nog aan in de vorm van Stuf-TAX bestanden. Maar nu bij de WOZ-uitvoering steeds minder gebruik gemaakt wordt van Stuf-TAX en Stuf-WOZ bestanden, en steeds meer van informatie-uitwisseling door middel van xml-berichten, wordt het steeds logischer om ook gegevens aan de Waarderingskamer te leveren door middel van xml.
Voor het leveren van gegevens aan de Waarderingskamer in de vorm van xml is een procedurebeschrijving beschikbaar. Bij deze procedure horen ook een aantal standaard vraagberichten. De software van de gemeente of de uitvoeringsorganisatie moet aan de hand van deze standaard vraagberichten de noodzakelijke bestanden kunnen aanmaken. Deze xml-bestanden kan men dan via een beveiligde omgeving aan de Waarderingskamer aanbieden.
De komende jaren zal het gebruik van Stuf-WOZ en Stuf-TAX bestanden volledig worden afgebouwd. Waterschappen zullen nog tot en met eind 2020 Stuf-WOZ bestanden uit de LV WOZ kunnen krijgen. Daarna zullen zij nog uitsluitend WOZ-gegevens gebruiken met behulp van op xml-gebaseerde services. Daarna zal in de loop van 2021 ook het gebruik van Stuf-TAX worden beëindigd.
Het gebruik van xml binnen de gemeente en voor de communicatie met afnemers en met de Waarderingskamer heeft een aantal grote voordelen in vergelijking met de klassieke Stuf-WOZ en Stuf-TAX bestanden. Eén van die vordelen is bijvoorbeeld het systematisch in de informatie-uitwisseling betrekken van de relatie tussen WOZ-objecten en de BAG-verblijfsobjecten en panden. De afnemers zullen de relatie in toenemende mate ook gaan gebruiken in hun administratie.
Ook de Waarderingskamer zal in de reguliere procescontroles steeds meer aandacht kunnen besteden aan de relatie tussen BAG en WOZ en tussen de Basisregistratie Kadaster (BRK) en WOZ. Het controleren van deze relaties geeft ook veel informatie over de volledigheid van de WOZ-administratie.
Dankzij het gebruik van xml voor de uitwisseling van gegevens en dankzij het gebruik van informatie uit de LV WOZ kan de Waarderingskamer in haar toezicht eenvoudiger aandacht besteden aan de mate waarin de gemeente erin slaagt om te waarborgen dat alle actuele verblijfsobjecten en panden in de BAG gekoppeld zijn aan een WOZ-object of de mate waarin de gemeente erin slaagt te waarborgen dat alle (bebouwde) kadastrale percelen en kadastrale appartementen zijn gekoppeld aan een WOZ-object. In het verlengde van het CBS-onderzoek naar diverse relaties in het stelsel van basisregistraties, doen wij dit jaar een landelijk onderzoek naar de BAG-WOZ relatie en de BRK-WOZ relatie.