WOZ journaal juni 2025

Nieuwsbrief Waarderingskamer over de Wet Waardering Onroerende Zaken

De zomer staat voor de deur, en dat betekent voor velen een periode van bijkomen, reflectie en opladen. In deze editie van het WOZ-journaal blikken we terug op de afgelopen maanden en kijken we vooruit naar wat er in de tweede helft van 2025 op de agenda staat.

We delen de nieuwste trends uit de Staat van de WOZ en geven alvast een inkijkje in het toezichtsplan voor komend jaar. Ook lees je meer over registreren van recreatiewoningen en de uitkomsten van de benchmark. Verder vind je het programma van onze webinars na de zomer, met actuele thema’s als het gemoderniseerde taxatieverslag en secundaire objectkenmerken. Alle webinars zijn achteraf terug te kijken via onze website.

Namens de Waarderingskamer wens ik alle WOZ-medewerkers een mooie zomer toe. Of je nu werkt of geniet van een welverdiende vakantie, bedankt voor je inzet en betrokkenheid.

Toezichtplan WOZ – duidelijk uitgelegd

Op 26 juni 2025 hebben we het nieuwe toezichtplan gemaild naar alle uitvoeringsorganisaties. Dit plan geldt voor de periode van 1 juli 2025 tot 1 juli 2026. De officiële contactpersonen van gemeenten en samenwerkingsverbanden hebben het toezichtplan per e-mail ontvangen, afgestemd op hun eigen WOZ-organisatie.

Geen e-mail ontvangen?
Laat het ons weten als jouw organisatie deze mail niet heeft gekregen. Dan zorgen we dat je het alsnog ontvangt.

Hoe is het toezichtplan opgesteld?
We richten ons toezicht zoveel mogelijk op risico’s en op grootte. Dat betekent dat we maatwerk leveren:

• Organisaties die een laag oordeel hebben, krijgen meer aandacht dan organisaties met een hoog oordeel.

• Grotere WOZ-organisaties krijgen meer aandacht dan kleine. .

Waar letten we extra op in deze periode?
Naast de standaard onderwerpen, kijken we dit jaar extra naar:

• Landelijke uniformiteit, bijvoorbeeld in:
  • Communicatie / informeel contact
  • Taxaties
  • Registratie gegevens
• Scheefheid van taxaties / onderlinge waardeverhoudingen
• Niet-woningen met focus op:
  • Objectkenmerken
  • Agrarische objecten
  • Marktanalyse

• Functionele correctie

Let op: het plan kan veranderen
We baseren het toezichtplan op de informatie die we nu hebben. Ontvangen we signalen of inzichten? Dan kunnen we het plan bijstellen. Uiteraard brengen we je daarvan tijdig op de hoogte.

Waar vind je het toezichtplan?
Binnenkort kun je de meest actuele versie ook vinden op “Mijn Waarderingskamer”.

Staat van de WOZ 2025 gepubliceerd

De Waarderingskamer heeft de Staat van de WOZ 2025 gepubliceerd. In deze jaarlijkse rapportage staan de huidige stand van de uitvoering van de Wet WOZ, de belangrijkste ontwikkelingen in het WOZ-domein en onze visie daarop centraal. De Staat biedt inzicht in hoe de uitvoering ervoor staat, welke actuele thema’s spelen en hoe wij daar als toezichthouder naar kijken. Hieronder leest u in vogelvlucht de belangrijkste algemene ontwikkelingen binnen de WOZ.

Herwaardering 2024 goed verlopen
De herwaardering naar waardepeildatum 1 januari 2024 is over het algemeen goed verlopen. In de meeste gemeenten zijn de WOZ-waarden tijdig en zorgvuldig vastgesteld. De uitvoering is stabieler geworden, ook in de ogen van inwoners en bedrijven.

Meer tijdigheid, minder bezwaren
De tijdigheid van de beschikkingen is verbeterd ten opzichte van vorige jaren: begin 2025 was 97,2% van de WOZ-waarden op tijd bekendgemaakt (96,8% in 2024). Het aantal bezwaren tegen WOZ-waarden van woningen is gedaald van 3,9% naar 3,3%. Een positieve ontwikkeling, die duidt op groeiend vertrouwen.

Minder kosten door no-cure-no-pay
Gemeenten betaalden in 2024 ruim € 9 miljoen minder aan proceskostenvergoeding: € 32 miljoen in plaats van € 41 miljoen in 2023. De eerste effecten van de maatregelen tegen hoge proceskosten lijken zichtbaar.

Betere gegevenslevering aan LV WOZ
De levering van WOZ-gegevens aan de Landelijke Voorziening WOZ (LV WOZ) is verbeterd. In 2025 was bij 98% van de objecten op tijd een waarde beschikbaar (93% in 2024). Ook de kwaliteit van de gegevens is toegenomen, dankzij betere samenwerking en gegevensverwerking.

WOZ-gegevens steeds belangrijker
De WOZ-waarde wordt breder toegepast: niet alleen voor belastingen, maar ook voor maatschappelijke en ruimtelijke vraagstukken. Daarom blijft het belangrijk dat we samen investeren in een betrouwbare, transparante en toekomstbestendige WOZ-uitvoering.

Meer weten?
Lees hier de volledige Staat van de WOZ 2025

Recreatie-objecten – afbakening en waardering

Vanuit de uitvoeringsorganisaties krijgen wij regelmatig vragen over recreatie-objecten. Daarom besteden we in dit artikel, aan de hand van drie praktijkvoorbeelden, aandacht aan de afbakening en waardering van recreatie-objecten in het kader van de WOZ.

Ook maken we de vergelijking met de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG), waarbij we de handreiking BAG-registratie vakantieparken als uitgangspunt nemen.

Situatie 1: vakantiewoning met schuur op eigen kavel

Casus:
Dhr. A is eigenaar van een vakantiewoning en schuur gelegen op een afzonderlijk kadastraal perceel waarvan hij eveneens eigenaar is.

BAG
De vakantiewoning is een verblijfsobject met een adres. De schuur is waarschijnlijk afzonderlijk als pand geregistreerd.

WOZ:
Er is sprake van één WOZ-object: het perceel met de opstallen (vakantiewoning en schuur). Dit object wordt gekoppeld aan het verblijfsobject (vakantiewoning) en het pand (schuur) in de BAG.

Waardering:
Toepassing van de vergelijkingsmethode met onderbouwing op basis van transacties van vergelijkbare recreatiewoningen.

Situatie 2 : Stacaravan op eigen kavel of op basis van opstal- of erfpachtrecht

Casus:
Mevr. B is eigenaar van een stacaravan en van de kavel waarop de caravan staat”. Dit kan ook een erfpachtrecht of een opstalrecht zijn.

BAG:
De stacaravan is verplaatsbaar en wordt daarom niet als pand of verblijfsobject geregistreerd. Aangezien de stacaravan duurzaam op een vaste plaats is geplaatst, wordt de locatie wél als standplaats geregistreerd, inclusief adres.

WOZ:
De stacaravan wordt beschouwd als onroerend, omdat deze bedoeld is om duurzaam ter plaatse te blijven. Er is sprake van één WOZ-object: de kavel (of het recht daarop) met de stacaravan. Dit object wordt gekoppeld aan de standplaats in de BAG.

Anders dan een tourcaravan die eenvoudig aan een auto kan worden gekoppeld en verplaatst, is de stacaravan naar omstandigheden beoordeeld, wel bedoeld om duurzaam ter plaatse te blijven en dus onroerend. 

Waardering:
Dit object kan worden gewaardeerd met de vergelijkingsmethode onderbouwd met transacties van vergelijkbare objecten. Vaak zal bij dit soort stacaravans degene die de stacaravan plaatst echter niet de eigenaar van de grond zijn. Die situatie komt meer tot uitdrukking in het volgende voorbeeld.

Situatie 3 : Chalet op campinggrond zonder opstalrecht

Casus:
De heer D beweert eigenaar te zijn van een chalet, maar de grond is eigendom van de campingeigenaar. Er is geen opstalrecht of ander zakelijk recht geregistreerd in het kadaster.

BAG:
Omdat het chalet niet eenvoudig verplaatsbaar is, wordt het geregistreerd als pand en verblijfsobject.

WOZ:
Door het ontbreken van een opstalrecht is sprake van natrekking: de eigenaar van de grond (de campingeigenaar) is ook juridisch eigenaar van het chalet. Op grond van artikel 16 Wet WOZ geldt hier een bijzondere bepaling: de opstal is geen zelfstandig WOZ-object, maar maakt onderdeel uit van het grotere WOZ-object ‘het recreatieterrein’.

Registratie en waardering:

• Het recreatieterrein vormt één WOZ-object.
• Alle recreatiewoningen (zoals het chalet van D) maken daar onderdeel van uit.
• In de registratie moet het verband worden gelegd met het verblijfsobject in de BAG.
• Bij de waardering moet de invloed van het chalet op de totale waarde van het terrein worden beoordeeld, en dus niet één-op-één worden vergeleken met verkoopprijzen van individuele recreatiewoningen.

Jurisprudentie:

Over deze situaties is veel geprocedeerd. Zie bijvoorbeeld:

• ECLI:NL:RBNNE:2024:2333
• ECLI:NL:GHARL:2023:9118
• ECLI:NL:GHDHA:2023:582

Meer informatie over waardering van dit soort objecten is te vinden in de Taxatiewijzer Recreatie.

Hoe ervaren inwoners de WOZ-waarde?

Als WOZ-uitvoerder weet je hoe zorgvuldig het werk rondom de waardering van vastgoed is ingericht. Toch blijft de beleving van inwoners over de WOZ-waarde een belangrijk aandachtspunt. Want hoe mensen de WOZ ervaren, is niet alleen een kwestie van cijfers, het gaat ook over communicatie, vertrouwen en maatschappelijke ontwikkelingen.

Daarom heeft de Waarderingskamer in 2023 én in 2025 onderzoek laten doen naar hoe inwoners de WOZ-waarde beleven. Daarnaast analyseren we de beeldvorming rond de WOZ, onder meer op sociale media. Wat leeft er in de samenleving? En wat betekent dat voor jou als WOZ-professional?

Begrip groeit, maar verwarring blijft

Uit het publieksonderzoek blijkt dat steeds meer woningeigenaren begrijpen hoe de WOZ tot stand komt – op basis van verkoopprijzen van vergelijkbare woningen. Toch blijven sommige misverstanden hardnekkig:

• Veel mensen denken dat de waardepeildatum van 2025 op 1 januari 2025 ligt, terwijl dit 1 januari 2024 is.
• WOZ en OZB worden nog regelmatig met elkaar verward. Zo horen we vaak uitspraken als “ik betaal me blauw aan WOZ”, terwijl men eigenlijk OZB bedoelt.

Deze verwarring onderstreept hoe belangrijk het is dat gemeenten helder communiceren over de relatie tussen WOZ-waarde, gemeentelijke tarieven en belastingbedragen.

WOZ speelt een steeds bredere rol

De WOZ-waarde wordt steeds vaker gebruikt in andere domeinen, zoals:

• Als criterium voor isolatiesubsidies (vaak in combinatie met energielabels)
• In de discussie over box 3, waar de WOZ als vermogensindicator wordt ingezet
• In voorstellen om de WOZ-waarde zwaarder te laten meewegen bij het bepalen van de maximale huur

Hoewel dit (nog) weinig reacties oproept onder huurders, zien we dat de maatschappelijke betekenis van de WOZ blijft groeien. Dat maakt het werk van jou als WOZ-uitvoerder maatschappelijk relevanter dan ooit.

Social media: minder volume, maar nog altijd gevoelig

Het aantal social media-berichten over de WOZ daalde ten opzichte van 2023, maar blijft substantieel: ruim 6.600 vermeldingen in de eerste vier maanden van 2025, met pieken in februari (beschikkingen) en april (huurplannen). De WOZ blijft een onderwerp dat mensen raakt. Regelmatig klinkt daarbij de herkenbare verzuchting:
“Op papier woon ik in een paleis, maar in werkelijkheid is het gewoon mijn rijtjeshuis.”

Contact helpt – mits goed ingericht

Opvallend: veel mensen maken geen bezwaar, maar zoeken wél contact met de gemeente. Dat is positief. Toch ervaart een derde van hen dat contact als (heel) negatief. Wat helpt volgens inwoners?

• Snelle en duidelijke uitleg
• Goed luisteren
• Expliciet benoemen dat contact opnemen ook een optie is naast bezwaar maken

Dit vraagt om heldere communicatie én toegankelijke dienstverlening.

Onafhankelijk toezicht doet ertoe
In de online beeldvorming wordt de Waarderingskamer vaak genoemd, meestal feitelijk en geregeld positief. Dit bevestigt het belang van onze onafhankelijke rol in het stelsel. Wij toetsen niet alleen de methodiek van de WOZ-waardering, maar kijken ook naar hoe gemeenten inwoners informeren, aanspreken en ondersteunen. Een juiste waarde is niet voldoende: het gaat ook om vertrouwen, duidelijkheid en bereikbaarheid.

Tot slot
De WOZ raakt iedereen ,van eigenaar tot huurder, van belastingplichtige tot beleidsmaker. Als Waarderingskamer blijven wij daarom investeren in de kwaliteit van de uitvoering én in de beleving van inwoners. Dat doen we samen met jou, als professional in het veld.

Agenda-tip: webinars najaar 2025

In juli en augustus organiseren we geen webinars. Maar vanaf september kun je weer iedere maand een inspirerend en informatief webinar volgen. In het najaar behandelen we uiteenlopende onderwerpen, van het gemoderniseerde taxatieverslag tot veel gestelde vragen over de Landelijke Voorziening WOZ.

WOZ-kosten 2024: effect maatregelen merkbaar?

De Waarderingskamer voert elk jaar het WOZ-benchmarkonderzoek uit via de benchmarkvragenlijst. Voor 2024 was het interessant om te zien of recente maatregelen van de staatssecretaris al effect hebben op de uitvoeringskosten. De daling van het aantal bezwaren speelt hierbij ook een rol.

Wat zijn de belangrijkste uitkomsten?
Op basis van de ingevulde vragenlijsten zijn de volgende inschattingen gemaakt voor de WOZ-uitvoeringskosten in 2024:

• De totale kosten bedragen naar schatting 225 miljoen euro, gemiddeld 24,00 euro per object. In 2023 was dit nog 233 miljoen euro, met 25,00 euro per object.
• Er wordt verhoudingsgewijs minder besteed aan bezwaar en beroep, en juist meer aan marktanalyse en modelmatig taxeren. Dit wijst erop dat er meer ruimte ontstaat voor kwaliteitsverhoging in andere onderdelen van het proces.
• De uitbetaalde proceskostenvergoeding is gedaald van 41 miljoen naar 32 miljoen euro.
• De vergoeding van kosten in de bezwaarfase zijn met ongeveer 36% afgenomen, terwijl de proceskosten in de beroepsfase juist met 66% zijn gestegen.

De kengetallen over de totale WOZ-kosten, kosten per object en uitbetaalde proceskosten worden opgenomen in de Staat van de WOZ 2025. Daarnaast zijn de resultaten per organisatie terug te vinden in het benchmarkdashboard. Dank aan alle organisaties die de vragenlijst hebben ingevuld – zonder jullie bijdrage was dit onderzoek niet mogelijk geweest!

Wil je in 2025 ook meedoen?
Stuur dan een e-mail naar info@waarderingskamer.nl.

Nieuwe stap voor Peter van Erk na 8 jaar Waarderingskamer

Peter van Erk, bestuurssecretaris bij de Waarderingskamer, neemt binnenkort afscheid. Hij gaat vanaf 1 september aan de slag als bestuursadviseur bij de Algemene Rekenkamer. We blikken met hem terug op acht jaar Waarderingskamer.

Hoe ben je ooit bij de Waarderingskamer terechtgekomen?
“Via een studiegenoot die hier stage had gelopen. Ik studeerde Bestuurskunde in Den Haag aan de Universiteit Leiden en was op zoek naar een bijbaan. In 2017 ben ik begonnen als werkstudent, twee dagen per week. Ik ondersteunde het toezichtteam en hielp mee aan interne zaken.”

Wat trok je aan in het werk?
“De WOZ is misschien niet het eerste waar je als student aan denkt, maar ik vond het verrassend interessant. Je leert hoe gemeenten werken, hoe beleid wordt uitgevoerd en hoe je daar invloed op kunt hebben. En omdat de Waarderingskamer een kleine organisatie is, krijg je veel verantwoordelijkheid en ruimte om je te ontwikkelen.”

Wat is je het meest bijgebleven in al die jaren?
“Lastig kiezen. De coronatijd vond ik bijzonder. Maar inhoudelijk kijk ik met trots terug op een aantal onderzoeken waaraan ik heb gewerkt. Zoals het onderzoek naar de aansluiting van WOZ-waarden op het marktniveau in 2019, dat nu opnieuw wordt uitgevoerd. Of de onderzoeken naar de afhandeling van no-cure-no-pay bezwaren, die we sinds 2021 drie keer hebben gedaan. Het is leuk om je werk terug te zien komen in beleidsstukken van het ministerie van Financiën en artikelen van nieuwsmedia.

Je was ook mede verantwoordelijk voor de financiën. Hoe was dat?
“Klopt. Naast het externe werk keek ik ook veel naar binnen, naar de interne organisatie. Zoals wij toezicht houden op gemeenten, worden wij op onze beurt ook gecontroleerd, door accountants en tijdens de vijfjaarlijkse ZBO-evaluatie. Ook die kant van het werk vond ik interessant: zorgen dat alles achter de schermen goed geregeld is.”

Wat ga je doen in je nieuwe functie?
“Ik word bestuursadviseur bij de Algemene Rekenkamer. Daar werken zo’n 300 mensen, dus dat is wel wat anders. Voor mijn ontwikkeling is het goed om na acht jaar ook elders ervaring op te doen. Maar ik zal de WOZ altijd een warm hart toedragen.”

Wil je nog iets meegeven aan WOZ-medewerkers bij gemeenten en samenwerkingsverbanden?
“Ja! Stimuleer jonge collega’s om aan te haken bij de jongerencommissie van de LVLB. Het is een laagdrempelige manier om anderen te ontmoeten en kennis te delen. En het is bovenal gezellig!